หลายคนที่คลุกคลีอยู่ในแวดวงไอที ต้องเคยได้ยินเกี่ยวกับ VPS (ย่อมาจาก virtual private server) มาบ้างไม่มากก็น้อย แต่สำหรับผู้ใช้อินเทอร์เน็ตทั่วๆ ไป อาจจะไม่เคยได้ยินมาก่อนว่า VPS คืออะไร หรืออาจเคยได้ยินมาบ้าง แต่ก็ยังไม่ค่อยเข้าใจนักว่าจริงๆ แล้ว VPS คืออะไรกันแน่ ประโยชน์จากการใช้งาน VPS คืออะไรบ้าง วันนี้เราจะมาหาคำตอบไปพร้อมๆ กับบทความนี้ครับ
VPS คืออะไร?
VPS ย่อมาจาก Virtual Private Server สำหรับผู้ที่ต้องการสร้างเว็บไซต์ VPS ถือเป็นอีกทางเลือกหนึ่งในการเช่าเซิร์ฟเวอร์ สำหรับใครที่ไม่รู้ว่าทำไมการมีเว็บไซต์ต้องเช่าเซิร์ฟเวอร์ และสองอย่างนี้เกี่ยวข้องกันอย่างไร ผมขอเปรียบเทียบแบบง่ายๆ ให้เห็นภาพว่า คอมพิวเตอร์ที่เราใช้กันอยู่ทุกวันนี้ มีฮาร์ดดิสก์ไว้เก็บข้อมูลต่างๆ เจ้า ‘เซิร์ฟเวอร์’ ก็เปรียบเหมือนฮาร์ดดิสก์ของเว็บไซต์ ที่ทำให้พวกเราสามารถเก็บไฟล์ต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น รูปภาพ หรือวิดีโอ หรือข้อมูลอื่นๆ จากเว็บไซต์
ในยุคแรกที่เราเพิ่งมีอินเทอร์เน็ต การจะมีเว็บไซต์ได้ ทุกคนก็จะต้องเช่าเครื่องเซิร์ฟเวอร์ตามบริษัทโฮสติ้งต่างๆ เหมือนกับการเช่าซื้อเครื่องฮาร์ดดิสก์ไว้เก็บข้อมูลของเว็บไซต์ โดยมีบริษัทโฮสติ้งก็เป็นคนดูแลตัวเครื่องเซิร์ฟเวอร์ให้ ซึ่งลักษณะเช่นนี้มีข้อเสียอยู่ด้วยกันหลายประการ เช่น มีความเสี่ยงสูงที่เซิร์ฟเวอร์ที่ล่มทั้งระบบ เก็บกู้ข้อมูลกลับมาไม่ได้ การเข้าถึงข้อมูลอาจล่าช้ากว่าตามความใกล้ไกลจากต้นทาง เป็นต้น
ต่อมาจึงได้เกิดการพัฒนาแนวคิดแบบ cloud computing ซึ่งเป็นแนวคิดที่ทำให้การจัดเก็บ ประมวลผล และเรียกใช้ข้อมูลมีความยืนหยุ่น เสถียร และรวดเร็วมากขึ้น คือสามารถทำที่ไหน เมื่อไหร่ และเท่าไหร่ก็ได้ ตามแต่ว่าสถานะของเว็บไซต์ในขณะนั้นมีความจำเป็นต้องใช้ทรัพยากรเซิร์ฟเวอร์เท่าไหร่ เมื่อ VPS Hosting รับเอาแนวคิดนี้มาใช้จึงทำให้การเก็บข้อมูลในเซิร์ฟเวอร์เสมือนอย่าง VPS มีความสะดวกง่ายดาย มีการใช้งานที่คุ้มค่าอย่างสูงสุด และมีประสิทธิภาพสูง อีกทั้งยังเป็นมิตรกับผู้ใช้งานที่อาจไม่ได้มีความรู้เชิงเทคนิคมากนักให้สามารถสร้างและดูแลเว็บไซต์ได้ด้วยตัวเองอย่างไร้กังวลเรื่องปัญหาขัดข้องของเซิร์ฟเวอร์
ต่อไป เรามาดูกันว่าการใช้งาน VPS เซิร์ฟเวอร์นั้น นอกจากจะเป็นโฮสติ้งเพื่อเก็บข้อมูลเว็บไซต์แล้ว เรายังสามารถใช้งานอะไรจาก VPS ได้อีก
VPS ใช้ทำอะไรได้บ้าง?
โดยส่วนใหญ่เราจะใช้ VPS ในการทำหน้าที่เป็นโฮสต์สำหรับเก็บข้อมูลให้กับเว็บไซต์ แต่ที่จริงแล้วยังมีวิธีอื่นๆ อีกมากมายที่เราสามารถนำมาใช้ประโยชน์จาก VPS ได้อีก ตัวอย่างเช่น
1. ใช้เปิดบริการให้เช่าพื้นที่เซิร์ฟเวอร์ด้วยตัวเอง:
ถ้าหากว่าคุณมีความรู้ในการจัดการเซิร์ฟเวอร์ คุณก็สามารถเปลี่ยนจากผู้ใช้บริการมาเป็นผู้ให้บริการแทนได้ด้วยการลงทุนกับตัวเซิร์ฟเวอร์แล้วปล่อยให้เช่า หรือถ้าคุณเป็นคอเกม คุณอาจต้องการที่จะเป็นโฮสต์ให้กับเซิร์ฟเวอร์เกมของคุณเอง เพื่อให้คุณและเพื่อนๆ สามารถเล่นเกมอย่าง Minecraft ด้วยกันได้อย่างไร้กังวล
2. ใช้เป็นตัวทดสอบซอร์ฟแวร์หรือแอพลิเคชัน:
สำหรับกลุ่มผู้ใช้ที่อยู่ในแวดวงไอทีหรือเป็นนักพัฒนาโปรแกรม แอพลิเคชัน หรือระบบปฏิบัติการต่างๆ VPS เป็นตัวเลือกที่ดีเยี่ยม ที่สามารถใช้ในการทดสอบระบบ หรือซอฟต์แวร์ใหม่ ก่อนที่จะนำซอร์ฟแวร์นั้นๆ ไปให้บริการลูกค้า หรือไปใช้งานจริง
3. ใช้ในการดาวน์โหลด Torrents:
ใครที่เคยอัพโหลดและดาวน์โหลดไฟล์ผ่านทาง torrent จะรู้การดาวน์โหลดข้อมูลด้วยวิธีนี้เป็นภาระให้กับเครื่องคอมพิวเตอร์ขนาดไหน การนำเซิร์ฟเวอร์มาแบ่งพื้นที่เพื่อใช้ในการดาวน์โหลดข้อมูลต่างๆ ด้วยความเร็วสูง สามารถช่วยลดภาระหนักให้กับคอมพิวเตอร์ของคุณได้
4. ใช้เป็นพื้นที่สำรองข้อมูล (เวอร์ชันราคาถูก):
เมื่อเป็นเจ้าของพื้นที่เซิร์ฟเวอร์ คุณสามารถใช้พื้นที่ว่างที่เหลือใน VPS ในการสำรองไฟล์ต่างๆ ได้ ซึ่งเป็นวิธีที่จะใช้พื้นที่ที่ได้มาอย่างคุ้มค่าสูงสุด และเป็นวิธีที่ง่ายในการสำรองไฟล์สำคัญต่างๆ
5. ใช้สร้างพื้นที่ส่วนตัวในการซิงค์และเก็บไฟล์:
เชื่อว่าหลายคนมีอุปกรณ์อิเล็คทรอนิคต่างๆ ที่ใช้อยู่เป็นประจำไม่ต่ำกว่า 2-3 เครื่อง ไม่ว่าจะเป็นแล็ปท็อป สมาร์ทโฟน แท็ปเล็ต และคอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะ หรืออาจจะทั้งหมดที่กล่าวมา ในการซิงค์ข้อมูลและไฟล์ต่างๆ เพื่อให้สามารถเข้าถึงและเรียกดูไฟล์ที่ต้องการได้ ไม่ว่าในขณะนั้นจะใช้เครื่องไหนอยู่ก็ตามนั้น หลายคนจะใช้บริการพื้นที่ออนไลน์ต่างๆ เช่น Dropbox, Live Mesh, SpiderOak และ SugarSync เป็นต้น การเป็นเจ้าของ VPS เซิร์ฟเวอร์ จะทำให้ผู้ใช้สามารถสร้างพื้นที่ส่วนตัวในลักษณะเดียวกับ Dropbox เพื่อใช้ประโยชน์ด้านนี้โดยเฉพาะ ทั้งยังสามารถสร้างพื้นที่จัดเก็บที่มีความปลอดภัยแน่นหนาเท่าที่ต้องการ
6. ใช้เป็นเซิร์ฟเวอร์สำหรับการรับส่งอีเมลหรือเซิร์ฟเวอร์ VOIP:
VOIP หรือ Voice over IP คือการส่งข้อมูลภาพและเสียงแบบมัลติมีเดียผ่านเซิร์ฟเวอร์ด้วยความเร็วสูง เมื่อใช้ VPS ผู้ใช้ไม่จำเป็นต้องพึ่งพาบริการอื่นในการโทรศัพท์ผ่านอินเทอร์เน็ต หรือการจัดการรับส่งอีเมล์อีกต่อไป การติดต่อสื่อสารในเชิงธุรกิจในปัจจุบันหันมาพึ่งพาการติดต่อผ่านอินเทอร์เน็ตกันมากกว่าในอดีต เพราะคุณภาพและความรวดเร็วที่เหนือชั้นกว่ามาก ทำให้ VPS เซิร์ฟเวอร์สามารถตอบโจทย์ในด้านนี้ให้กับองค์กรและกลุ่มธุรกิจขนาดใหญ่ได้
สรุป
ทำไมต้องใช้ VPS hosting? ในท้ายสุดนี้ ผมอยากจะฝากว่า ทั้งหมดทั้งมวลแล้วสิ่งสำคัญอยู่ที่การยืดหยุ่นและปรับเปลี่ยนให้เหมาะสมกับความต้องการของผู้ใช้ ซึ่งจะเห็นว่า VPS เซิร์ฟเวอร์สามารถตอบโจทย์ในส่วนนั้นได้ เนื่องจากมีความยืดหยุ่นสูง สามารถนำมาประยุกต์ใช้งานได้หลากหลาย เหมาะกับธุรกิจหลายประเภท อีกทั้งตามทฤษฎีแล้วสามารถตั้งค่าการรักษาความปลอดภัยได้ดีกว่าการใช้บริการต่างๆ ในอินเทอร์เน็ต แต่สิ่งที่สำคัญคือผู้ใช้ต้องมีเป้าหมายในการใช้งานที่ชัดเจน เพื่อที่ได้ตั้งค่าการใช้งานให้เหมาะสมกับผู้ใช้มากที่สุด และมีทรัพยากรบุคคลที่จะมาช่วยดูแลเพื่อให้บรรลุเป้าหมายที่ตั้งไว้ และเกิดความคุ้มค่าในด้าน cost ในระยะยาว
นอกเหนือจากนี้ เรายังได้รวบรวมข้อมูลและทำ infographic สรุปแบบคร่าวๆ ให้ดูกันว่า VPS คืออะไร รวมถึงวิธีการใช้งาน VPS เพื่อวัตถุประสงค์ต่างๆ:
